Listeria monocytogenes is genoemd naar Lord Lister, een Britse chirurg die wonddesinfectie toepaste. Het is een beweeglijk staafje, dat leeft bij een temperatuur tussen de 0 en 45 graden Celsius. Vroeger dacht men dat de ziekte listeriose voornamelijk optrad door contact met de bacterie via wondjes. Tegenwoordig is men er achter dat het eten van met Listeria monocytogenes besmet voedsel ook listeriose kan veroorzaken. Aangenomen wordt dat de bacterie vooral toeslaat als het afweersysteem verzwakt is, bijvoorbeeld bij drugsverslaafden, alcoholisten en zwangere vrouwen. De ziekte leidt vaak tot abortus of hersenvliesontsteking. De incubatietijd is 1 tot 70 dagen, de duur van de ziekteverschijnselen - koorts, pijn in de rug, ontstekingen - varieert. Personen uit de risicogroepen wordt aanbevolen geen rauw voedsel te nuttigen. Zwangeren dienen zich te onthouden van het eten van producten bereid met ongepasteuriseerde melk. Hieronder vallen bijvoorbeeld Franse kazen als Brie of Camembert. De consument in het algemeen dient erop te letten dat levensmiddelen niet langdurig gekoeld worden bewaard. Veel mensen denken dat dit veilig is, maar Listeria monocytogenes gedijt helaas ook bij koelkasttemperatuur.